by Ένα πράγμα είναι σαφές: το κρέας γενικά προκαλεί σημαντικά υψηλότερες εκπομπές από τα φυτικά προϊόντα. Επιπλέον, η μεταφορά τροφίμων από μακριά μπορεί να προκαλέσει περισσότερο CO2. Ωστόσο, οι ειδικοί δεν συμφωνούν πάντα στις λεπτομέρειες.
Είναι πραγματικά πάντα καλύτερα τα βιολογικά για το κλίμα;
Τα βιολογικά είναι καλά για το περιβάλλον από πολλές απόψεις. Ωστόσο, σύμφωνα με τη διατροφολόγο και συγγραφέα Malte Rubach, τα βιολογικά τρόφιμα δεν προστατεύουν απαραίτητα το κλίμα.
«Η παραγωγικότητα της βιολογικής παραγωγής δεν είναι τόσο υψηλή όσο αυτή της συμβατικής παραγωγής», λέει ο Rubach. Αυτό συμβαίνει επειδή τα τεχνητά λιπάσματα, οι συμπυκνωμένες ζωοτροφές και οι γενετικά παραγόμενες ζωοτροφές πρέπει να αποφεύγονται. «Η εγκατάλειψη αυτών των πραγμάτων μειώνει την παραγωγικότητα». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερο αποτύπωμα CO2 ανά κιλό βιολογικών τροφίμων.
Σύμφωνα με μια μελέτη του Ινστιτούτου Ενεργειακής και Περιβαλλοντικής Έρευνας (Ifeu), για παράδειγμα, ένα κιλό πλήρες γάλα προκαλεί κατά μέσο όρο περίπου 1,4 κιλά CO2 – για τη βιολογική έκδοση είναι 1,7 κιλά.
Ωστόσο, η Silke Oppermann, ειδικός στην περιβαλλοντική οργάνωση WWF, πιστεύει ότι αυτό είναι πολύ κοντόφθαλμο. Η χρήση λιπασμάτων ορυκτελαίων και φυτοφαρμάκων στη συμβατική περιοχή θα προκαλούσε τον πολύ γρήγορο θάνατο των οργανισμών του εδάφους.
«Με την απώλεια των οργανισμών του εδάφους, χάνεται και η ικανότητα του εδάφους να αποθηκεύει CO2 και άνθρακα», λέει ο ομιλητής για τη βιώσιμη διατροφή και την προστασία του κλίματος. Τα εδάφη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αποθήκη CO2 μετά τους ωκεανούς.
Τι είναι καλύτερο: γάλα από αγελάδες ή από φυτά;
Γάλα βρώμης, σόγιας, ρυζιού και αμυγδάλου – υπάρχουν πολλά υποκατάστατα γάλακτος. Σύμφωνα με μια μεγάλης κλίμακας μελέτη που δημοσιεύτηκε από την ηλεκτρονική έκδοση «Our World in Data», το αγελαδινό γάλα έχει σημαντικά χειρότερη απόδοση από τα φυτικής προέλευσης προϊόντα σε όλες τις σχετικές περιβαλλοντικές πτυχές. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (Uba) συνιστά επίσης γενικά την κατανάλωση εναλλακτικών προϊόντων με βάση τα φυτά.
Ο ειδικός του WWF Oppermann επισημαίνει ότι το ρύζι και το γάλα αμυγδάλου έχουν λιγότερο καλή περιβαλλοντική ισορροπία από το γάλα βρώμης. «Επειδή το ρύζι έχει επίσης σχετικά υψηλό αποτύπωμα CO2 λόγω του τρόπου καλλιέργειας του. Και το πρόβλημα με τα αμύγδαλα είναι ότι καλλιεργούνται κυρίως στην Ισπανία και την Καλιφόρνια, όπου η έλλειψη νερού και η ξηρασία παίζουν ρόλο».
Η Anne Klatt από την Uba λέει: «Αν ληφθεί υπόψη η έλλειψη νερού στις περιοχές όπου καλλιεργούνται οι φυτικές πρώτες ύλες, το αγελαδινό γάλα μπορεί να είναι πιο πλεονεκτικό από ορισμένες εναλλακτικές λύσεις, για παράδειγμα αυτές με βάση τη σόγια ή τα αμύγδαλα».
Ο διατροφολόγος Rubach θεωρεί παραπλανητική τη σύγκριση μεταξύ αγελαδινού γάλακτος και υποκατάστατων γάλακτος. Τα τελευταία έχουν σημαντικά λιγότερα θρεπτικά συστατικά και πρωτεΐνες. Ως αποτέλεσμα, πρέπει να πιείτε περισσότερο από αυτό, το οποίο με τη σειρά του αυξάνει το αποτύπωμα CO2.
Τυρί ή κρέας: ποιο είναι πιο επιζήμιο για το κλίμα;
Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο κατασκευής του μεμονωμένου προϊόντος. Γενικά, όμως, μπορεί να ειπωθεί ότι για την παραγωγή ενός κιλού τυριού χρειάζονται από 4 έως 13 λίτρα γάλα. Σύμφωνα με τη μελέτη Ifeu, ένα κιλό τυριού – ανάλογα με τον τύπο – προκαλεί περίπου 5,7 κιλά CO2 ή περισσότερο.
Για ένα κιλό κοτόπουλου είναι κατά μέσο όρο 5,5 κιλά. «Αυτό συμβαίνει επειδή τα κοτόπουλα είναι πολύ παραγωγικά», λέει ο Rubach. Το χοιρινό έχει επίσης χαμηλότερη μέση τιμή 4,6 κιλών CO2. Η κατάσταση είναι διαφορετική με το βόειο κρέας: η παραγωγή ενός κιλού κρέατος προκαλεί κατά μέσο όρο 13,6 κιλά διοξειδίου του άνθρακα.
Πόσο επιβλαβή είναι τα ποτά για το κλίμα;
«Από όλα τα αέρια του θερμοκηπίου που προκαλεί η διατροφή μας, τα ποτά βρίσκονται στη δεύτερη θέση, αμέσως μετά το κρέας και πριν από τα δημητριακά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα», λέει ο Rubach.
«Τα ποτά έχουν σχετικά μικρό αποτύπωμα ανά λίτρο, αλλά συνολικά πίνουμε 2,5 λίτρα την ημέρα και αυτό αθροίζεται». Το νερό της βρύσης και το μεταλλικό νερό έχουν τη μικρότερη επίδραση στο κλίμα, ακολουθούμενα από τα εμφιαλωμένα και παρασκευασμένα ποτά όπως ο καφές και το τσάι.
«Με το τσάι, για παράδειγμα, η μεγαλύτερη αιτία είναι ο βρασμός του νερού, όχι το ίδιο το τσάι. με τον καφέ είναι το ψήσιμο», λέει ο Rubach.
